Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) yapımı yıllar süren ve evrenin oluşum sırlarını ortaya çıkarması beklenen dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı ”Büyük Hadron Çarpıştırıcısı”(Large Hadron Collider-LHC) başarıyla çalıştırıldı.
Evrenin nasıl meydana geldiğini anlamak için yapılan dünyanın en büyük fizik deneyi başarıyla başlatıldı.
Çarpıştırıcı Jura dağlarının altında 27 kilometrelik tünele yerleştirildi.
Deneyin yapıldığı “Büyük Hadron Çarpıştırıcısı”, Fransa-İsviçre sınırında Cenevre yakınlarındaki Alp dağlarının derinliklerinde yeralan 27 kilometre uzunluğundaki bir tünele yerleştirilmişti.
Cihaz, bu sabah saatlerinde Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi CERN’de toplanan bilim adamlarının tezahüratı arasında ilk kez çalıştırıldı ve ilk proton hüzmesi tünelin üçte birlik bölümüne başarıyla gönderildi.
Bu, kolay bir işlem değil. Proton hüzmesi, yüksek düzeyde soğutulmuş mıknatıslarla yönlendiriliyor.
Fizikçiler, “Büyük Hadron Çarpıştırıcısı”nın devreye sokulmasının, “ıslak bir ipliği son derece uzun bir iğne deliğinden geçirmeye çalışmak” kadar sorunlu olduğunu kaydediyorlar.
Şimdi, gönderilen proton hüzmesinin çemberi tamamlayıncaya kadar yoluna devam ettirilmesi gerekiyor.
Bu tamamlandıktan sonra tünele zıt yönde ikinci bir proton hüzmesi gönderilecek.
Birkaç hafta içinde, protonlar ışık hızına yaklaştığında, çarpıştırıcının içindeki süper iletken mıknatıslar, proton hüzmelerini muazzam bir hızla birbiriyle çarpıştıracak.
Amaç, 14 milyar yıl önce evrenin meydana geldiği “Big Bang” – Büyük Patlama’dan mikrosaniyeler sonraki ortamı yeniden yaratmak.
Bugünki evrenin temel taşlarının o anlarda şekillendiği düşünülüyor.
Bilim adamları çarpışmadan doğacak “enkazı” inceleyerek, evrende bugüne dek sır olarak kalan bazı konulara ışık tutmayı umuyor.
Deney öncesi, dünyayı yutacak bir kara delik meydana geleceği endişeleri oluşmuş, ancak “Büyük Hadron Çarpıştırıcısı” projesinin yeni güvenlik analizinde, yapılacak deneyin dünyanın her gün yüksek enerjili kozmik ışınlarla çarpışmasından farksız olduğu vurgulanmıştı.
Özellikle internette dolaşan bazı mesajlarda, atom parçalayıcının çalıştırılmasıyla bir kara deliğe yol açacak güçlü enerji alanlarının ortaya çıkacağı ya da garip bir parçacığın oluşarak dünyayı sıcak bir sıvıya çevireceği söylentileri yer almıştı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 29 Ağustos’ta deneyin durdurulması için yapılan başvuruyu reddetmişti.
Başvuruyu Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nden bir biyokimyacı liderliğindeki bir grup vatandaş yapmıştı