Yeni başlayanlar için dizüstü bilgisayarlarda sıkça kullanılan terimleri açıklayacağız. Dizüstü bilgisayarların teknik detaylarından tutunda üretim amacındaki konsept yapılarına kadar her alanına değineceğiz. Dizüstü bilgisayarlar piyasada Netbook, Notebook, Laptop, Ultrabook ve Tablet PC şeklinde kategoriler halinde ifade edilmektedir. Bu terimlerin her biri satın alacağınız bilgisayarın fiziki özelliğini belirtmektedir. Dizüstü bilgisayarlar daha çok taşınabilir özelliği nedeni ile müşterilerin tercih sebebi, daha özgür kullanım ve her yerden internete erişebilme imkanı vermesi en çok satılanlar listesinde ilk sırayı almasının nedenleri arasındadır. Ancak normal bir kullanıcı iseniz kafanızı karıştıracak bir çok terim bulunmaktadır. Teknolojinin sürekli gelişmesi ve yenilenmesi, yeni özellikler ve yeni konseptler bu karışıklığın en büyük nedenini oluşturmaktadır.
Dizüstü bilgisayar konseptleri;
Netbook; Küçük, hafif ve ucuz dizüstü bilgisayarlardan oluşan kategoriye verilen isimdir. Netbook’lar genelde 10 inç boyutunda ekrana sahiptir. Diğer konseptlere göre daha düşük performans sergilerler. Bu özellikleri nedeni ile daha uzun pil ömrü vaat eder ve büyük çoğunluğu 1.5kg’dan daha hafiftir. Sürekli yanınızda taşıyabileceğiniz, internete girebileceğiniz ve epostalarınızı kontrol edebileceğiniz görece basit işlemleri gerçekleştirebileceğiniz ucuz bir bilgisayar arıyorsanız netbook’lar sizin için uygun bir tercih olabilir.
Laptop: Kelime manası ile dizüstü anlamına gelmektedir. Laptop bilgisayarlar bir masaüstü bilgisayarın vaat ettiği tüm vaatleri karşılayabilecek özelliklere sahiptir ve üzerlerinde yerleşik olarak optik sürücü (CD / DVD ROM) bulunur. Ortalama 15 inç civarında ekran boyutu bulunan bu modeller yüksek performans vaat etmesi ve büyük ekran neden ile daha kısa süreli batarya ömrü sunuyorlar. Laptop bilgisayarların çeşidi piyasada çokça bulunmaktadır. İnternet ve ofis yazılımlarının dışında yüksek performans gerektiren programlar kullanacaksanız özellikle son çıkan oyunları oynamak istiyorsanız mutlaka Laptop tercih etmelisiniz.
Notebook: Piyasaya ilk olarak notebooklar çıkmıştır. Kelime anlamı ise not defteridir. Bunun nedeni ise bu cihazlar Ofis yazılımları, ajanda, hatırlatıcı gibi programları çalıştırabiliyordu. Sadece belli başlı özellikleri olan notebooklar bir masaüstü bilgisayarın vaat ettiği özellikleri kesinlikle karşılayamaz. Örneğin bir optik sürücüsü yoktur. Bu tip bilgisayarlar daha çok “Ultra Portable” olarak bilinir.
Tablet PC: Bu bilgisayarlar için mobil bilgisayarda denmektedir. Bu tür cihazlar monitörünün ekseninde çevrilebiliyor. Genellikle 360 derece döndürülebilen cihazlardır. Bu cihazlar genellikle özel bir kalem ile el yazısı yakalama ve bilgisayarda saklama imkanı veriyor. Son zamanlarda çıkan tablet PC’ler düz bir monitör şeklinde çıkmaktadır. Oldukça ince yapıya sahip olan bu cihazlar 5 – 10 inç boyutlarında kullanıcıya sunulmaktadır.
Ultrabook: Ultrabook dizüstü bilgisayarları Laptoplar kadar yüksek performans vaat ediyor. Bu kategorideki bilgisayarlar ince yapısı ve hafifliği ile ön plana çıkıyor. 1,5kg altında ağırlığa sahip olan Ultrabook bilgisayarlar kapağı kapatıldığında ortalama 12mm kalınlığa sahip cihazların genel adıdır.
Dizüstü bilgisayarlarda kullanılan teknik terimler;
Anakart – Motherboard: Bilgisayarın en büyük parçasıdır ve ana devre kartıdır. Neredeyse tüm donanım parçaları bu kart üzerinde bulunur. Ana kartın en önemli görevi farklı bileşenlerin birbirleriyle haberleşmesini sağlar.
Yonga Seti – Chipset: Sıkça karşılaşılan bu terim Anakart üzerindeki temel ve bütünleşik arabirimleri yöneten ve bunlar arasındaki veri akışını sağlayan bir çeşit işlemcidir.
İşletim Sistemi – OS: Operating system kelimelerinin baş harfleri kısaltılarak bir araya getirilmiş bir kelimedir. Türkçe karşılığı işletim sistemidir. İşletim sistemi bilgisayarın çalışması için gerekli yazılım platformudur. Buna örnek verecek olursak Windows XP/ Vista / 7, Linux işletim sistemlerini örnek verebiliriz.
Optik Sürücü – Optical Drive: CD-ROM, CD-RW, DVD-ROM, DVD-RW, BD-ROM, BD-R/RE sürücülerden oluşmaktadır. CD, DVD ve Blu-RAY disklerin okuyucusu ve yazıcılarının genel adıdır.
Önbellek – Cache: Bilgisayarınızda sıkça ulaşılan bilgilerin bulunduğu geçici depolama alanıdır. Önbellek bu bilgilere erişim süresini kısaltır bu sayede kullanılan uygulamaların hızını arttırır.
Çalışma Hızı – Operating Speed: İşlemcinin verileri ne kadar hızlı işleyeceğini ve görevleri ne kadar hızda yapacağını belirleyen dahili işleme kabiliyeti. İşlemci hızı genellikle gigahertz (GHz) üzerinden hesaplanır.
Grafik Kartı – Ekran Kartı: Görüntü işlemek için ayrılmış bir dahili donanım parçasıdır. Bilgisayar ekranındaki renk sayısını, yenileme hızını ve çözünürlüğü belirleyen parçadır. Yüksek kalitede bir ekran kartı yüksek kalite görüntü verir. Oyunlar, yüksek çözünürlüklü videolarda ön plana çıkan bir özelliktir.
Sabit Disk – Harddisk (HDD): kısaca depolama alanıdır. Kullanıcıların oyun, program, müzik ve video gibi dosyalarını kaydedebilecekleri dahili veya harici bir depolama aygıtıdır. Sabit diskin hızı bilgisayarın başlama, kopyalama ve programların yüklenmesi gibi hızları etkiler.
Solid-State Disk (SSD): SSD”ler veri depolamak için katı hal bellek kullanan veri depolama aygıtlarıdır. SSD’ler HDD’lere göre çok daha yüksek hız vaat ederler. Bu cihazlar hareketli parça olmadığından mekanik arıza riski vermezler. Çok daha az güç tüketirler ve ısınma problemi yaşamazlar.
Wireless Display: Wireless Display uyumlu televizyonunuzdan Wireless Display destekli dizüstü bilgisayarınızı iletişime geçirebilir televizyonunuzdan film keyfi yapabilirsiniz.