Yazılım çakışmaları nasıl oluşur? Bütün sistem çökmeleri donanım hatalarından kaynaklanmaz. Yazılım çakışmaları ya da kötü programlanmış yazılımlar da PC’nizi dize getirebilir. Spyware ya da adware dediğimiz casus yazılımlar genellikle acemice kodlanmıştır. Performans kaybına sebep olmakla kalmazlar, bellek hatalarını da tetikleyebilirler. Programlar belleğinizi düzgün bir şekilde adresleyemediğinde veya iki işlem aynı bellek parçasına erişmeye çalıştığında sistem çökmesi meydana gelir. Yazılım problemlerinden kaynaklanan çökmelerin önüne geçmek için sadece güvenilir kaynaklardan temin ettiğiniz yazılımları kullanmalı ve zaman zaman iyi bir antivirüs yazılımıyla tarama yapmalısınız.
Anti virüs yazılımınızı da her zaman güncel tutmanız ve düzenli virüs taramaları gerçekleştirmeniz önemlidir. Güvenilir olmayan aygıt sürücüleri (device driver) PC’nizde pek çok probleme yol açabilir. Şöyle bir örnekle açıklamaya çalışalım: Bilgisayarınızın Birleşmiş Milletler olduğunu farz edersek, bir toplantı sırasında üye ülkelerin birbiriyle anlaşmasını sağlayan tercümanlar da aygıt sürücüleri olur. Birleşmiş Milletler güvenilir olmayan tercümanları işe alacak olursa, yanlış bilgilendirme nedeniyle iletişim problemleri ortaya çıkar. Bir noktadan sonra da sistemin kilitlenme noktasına gelmesi kaçınılmazdır. Bunun, tehlikeli olmasa bile endişe verici ama telafi edilebilir bir durum olduğunu söyleyebiliriz. Aynı şekilde, pek çok kullanıcı da PC’lerine güvensiz sürücüleri kurarak çökme riskini yükseltmekte, sistem kilitlenmelerine ve veri kayıplarına davetiye çıkarmaktadır.
Microsoft’un problemli sürücülerle ilgili hiç de yersiz olmayan endişeleri yıllardan beri süregelmektedir. Sürücüler, Windows’un korunan bölgelerine erişim yetkisine sahip olmalarından dolayı kolaylıkla çökmelere ve kararsızlıklara yol açabilirler. İşte bu sebeple Microsoft, sürücü imzalama uygulamasını başlatmıştır. Bir aygıt sürücüsünün “imzalanmış sürücü” olması, o sürücünün Microsoft tarafından test edildiğini ve Windows’ta sorunsuz olarak çalıştığının kanıtlandığını gösterir. Testten sonra bu sürücülerin değiştirilmesine imkan yoktur. İmza, sürücünün çok güçlü bir şifrelemeyle korunan kodlarını içerir. Bu nedenle Microsoft’un titiz testlerini geçmemiş bir sürücüyü imzalanmış olarak göstermek neredeyse imkansızdır. Microsoft’un onayını alan donanım ve yazılımlar “logo testi”ni geçmiş sayılırlar. Bu ürünlerin üreticileri ürünle ilgili malzemelerde Windows logosunu kullanarak Mirosoft onaylı olduklarını gösterebilirler.
İmzalanmış sürücülerin ana fikri, yalnızca imzalanmış sürücüleri kullanmaya devam ederseniz sisteminizin çökme ihtimalinin son derece düşük olacağıdır. Buna rağmen pek çok donanım üretici Microsoft’un logo testlerine katılmamayı tercih etmektedir, böylece sistemin neredeyse işlevinin olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Günümüzde piyasada bulunan birçok donanımın kullanma kılavuzunda “Windows’un sürücü imzalamayla ilgili uyarılarını dikkate almayın” gibi ibarelere rastlayabilirsiniz. Bütün imzalanmamış sürücüleri görmezden gelmek gerçekçi bir yaklaşım olamaz, ama kötü yazılmış sürücülerin sisteminizi rahatlıkla çökertebileceğini de aklınızdan çıkarmamalısınız. Yeni bir donanımın sisteminize yüklenmesinden kısa süre sonra gerçekleşen çökmeler, büyük ihtimalle yüklediğiniz yeni sürücüden kaynaklanmıştır. Çözüm olarak sürücüyü kaldırmayı ya da yükseltme olarak yüklediyseniz eski sürücüyü geri yüklemeyi deneyebilirsiniz. Bütün donanımlarınız için güncel sürücüler kullanmanız tabii ki önemlidir, ama ekran kartları söz konusu olduğunda önemliliğin yerini zorunluluk alır. Günümüzde ekran kartlarının gelişme hızı, bütün teknoloji sektörlerini geride bırakarak akıl almaz bir boyuta ulaşmıştır. Ekran kartı üreticinizin web sitesini sık sık ziyaret ederek güncel sürücüleri indirmenizde yarar vardır. Ekran kartı sürücüleri genellikle Microsoft’un logo testlerinin yetişemeyeceği kadar hızlı güncellenirler. Bu nedenle imzalanmış olmasalar da her yeni sürümün daha kararlı bir sistem sağlayacağını varsayabiliriz.