İşlemcilerde soket, çekirdek sayısı, saat hızı ve önbelleğin önemi nedir. Hangi işlemciyi tercih etmeliyim, kıyaslamayı nasıl yapacağım ve hangisini tercih edeceğim. Kaç çekirdekli işlemci seçmeliyim ve ne kadar önbelleğe ihtiyacım var gibi sorulara cevap arayacağız. İşlemci satın alacağınız zaman yada bir dizüstü bilgisayarın işlemcisini gördüğünüz zaman üzerinde pek çok özellik yer alır. Eğer işlemciler hakkında çok fazla bilgi sahibi değilseniz bu durumda kafanız bir hayli karışabilir. İşte bu durumda iyi bir araştırma yapmak gerekir. İşte işlemcilerin soketleri, çekirdek sayıları, işlemcinin saat hızı ve önbellekleri ile ilgili detaylar.

İşlemcide Soket

iki farklı kullanıcı tipiyle karşılaşıyoruz: Bunlardan birincisi genellikle hiçbir zaman işlemci yükseltme işlemine girişmeyecektir, teknoloji dünyasına daha yakın olan kullanıcılar ise sistem yükseltme olanaklarını göz önünde bulundurmakta, işlemcinin soket yapısı ilerleyen dönemlerde yükseltme yapmak isteyen kullanıcıların göz önünde bulundurması gereken önemli detaylardan biri. Sektörün büyük oyuncusu Intel’in ürün gamına baktığımızda güncel üç farklı soket yapısıyla karşılaşıyoruz: LGA 2011, LGA 1155 ve güncel olan LGA 1150. Bu soket yapılarından LGA 1155 Intel’in önceki nesil Sandy Bridge ve Ivy Bridge işlemcilerinde karşımıza çıkmıştı. LGA 1150 formundaki Hasvvell işlemcilerin hayatımıza girmesiyle birlikte LGA 1155 soket yapısındaki işlemciler artık piyasadan yavaş yavaş çekilmeye başladı. Intel’in yol haritaları incelediğinde LGA 1150 ve LGA 2011’in kayda değer bir süre daha bizlerle olacağı görülüyor. AMD cephesinde AM3+ formunda çift çekirdekli işlemcilerden sekiz çekirdekli modellere uzanan çok sayıda seçenek var.

Firmanın Piledriver kod adlı güncel işlemci ailesi de bu soket yapısına sahip olacak. AMD’nin FM serisinde stabiliteyi sağlayamadığını görüyoruz. FM1 serisi görece kısa bir süre piyasada kaldı, FM2 ise daha uzun ömürlü olduğunu kanıtladı. AMD’nin FM2 formundaki APU’larını -soket yapısının zaman zaman değişmesi muhtemel- her yıl güncellemesi bekleniyor. Ancak FM2 soket yapısının uzun yıllar boyunca kullanılacağı konusunda şüphelerimiz mevcut. Uzun lafı kısası şu an için AM3+, LGA 2011 ve LGA 1150 işlemcileri öneriyoruz. Yükseltme gibi kaygısı olmayanlar ise uygun fiyata satın alabildikleri farklı soket yapılarındaki işlemcileri de tercih edebilir.

İşlemcilerde Çekirdek Sayısı

Çekirdek sayısını yeni dönemin çalışma frekansı olarak niteleyebiliriz. Müşterilerin büyük çoğunluğu artık işlemcilerin saat hızına çok fazla önem vermiyor, çekirdek sayısı satın alma kriteri anlamında daha ön planda yer alıyor. Çift çekirdek tek çekirdekten iyidir, dört çekirdek çift çekirdekten iyidir, altı çekirdek ise dört çekirdekten iyidir. Bu kıyaslama şekli çoğu durumda geçerli fakat kıyaslamayı aynı işlemci ailesinde yapmak kaydıyla. Örneğin AMD’nin sekiz çekirdekli FX işlemcilerinin Intel’in altı çekirdekli Core i7 işlemcilerinden hızlı olduğunu iddia etmek mümkün değil. Benzer şekilde Intel’in altı çekirdekli Core i7 işlemcilerinin oyun performansının dört çekirdekli ama daha yüksek saat hızında çalışan Core İ7 modellerinden daha iyi olduğu söylemi de yanıltıcı olacaktır. Bu noktada karar vermek biraz zor olabilir. Intel’in Fiyper – Threading adlı bir sanal işlemci teknolojisi mevcut. Bu teknoloji bazı modellerde etkin durumda iken bazı işlemcilerde mevcut değil. Hyper – Threading bazı uygulamalarda performans artışı sağlayabiliyor.

Peki nasıl karar vereceksiniz? Öncelikle kullanım alışkanlıklarınızı göz önünde bulundurmalısınız. Örneğin sistem ile oyun, fotoğraf düzenleme ve ofis uygulamalarını kullanma gibi işlemler gerçekleştirecekseniz dört çekirdekli bir işlemci gereken performansı rahatlıkla sağlayacaktır. Video kodlama, 3D modelleme gibi yüksek performans gerektiren işlemler için daha üst düzey işlemcilere yönelebilirsiniz. Örneğin video düzenleme gibi işlemler için Hyper – Threading teknolojili dört çekirdekli veya altı çekirdekli bir işlemci ideal olacaktır.

İşlemcide Saat Hızı

Saat hızı kavramı sizin için ne ifade ediyor? Saat hızı konusu da çekirdek sayısı gibi aynı işlemci ailesindeki ürünler arasında kıyaslamada kullanılabilecek bir kriter. AMD’nin 4.1 GHz’de görev yapan FX-8350 işlemcisinin Intel’in 3.5 GHz’de çalışan Core İ7-3770K işlemcisinden daha iyi olduğunu iddia edemeyiz. Farklı işlemciler arasında kıyaslama yaparken saat hızını çok fazla dikkate almamanızda fayda var. AMD’nin 3.2 GHz saat hızıyla gelen bir işlemcisinin Intel’in 2.8 GHz’de çalışan işlemcisinden daha hızlı olduğu düşüncesi yanıltıcı olacaktır.

İşlemcilerde Önbellek

Üreticiler ve özellikle hazır sistemleriyle marketleri süsleyen firmalar deneyimsiz kullanıcıları genellikle bilgisayarlarda yer alan işlemcilerin çekirdek sayısı ve saat hızlarıyla cezbetmeyi deniyor. Firmalar ve teknoloji marketleri tarafından çok fazla ön plana çıkarılan bir teknik özellik olmasa da işlemci tercihinde önbellek miktarına da dikkat etmelisiniz. Çoğu durumda aynı işlemci ailesindeki ürünlerde aynı miktarda önbelleğin yer aldığını biliyoruz fakat zaman zaman hatalı modellerde ya da fiziksel sorunu olmayan işlemcilerin önbelleğinin devre dışı bırakılıp segmentas- yon için alt modeller oluşturulduğu da bilinen bir gerçek. Donanım tutkunları birkaç sene öncesinde AMD’nin Phenom işlemcilerinin bazı modellerinde kapalı önbelleklerin etkinleştirilebildiğini hatırlayacaktır. Güncel işlemcilerde 3 MB ile 8 MB aralığında önbellek ile karşılaşıyoruz. Önbellek işlemci maliyetini hissedilir biçimde artırmakta. Peki önbellek sistem performansına ne kadar etki ediyor? Bu sorunun yanıtı açıkçası hem olumlu hem de olumsuz. Daha büyük boyutlu önbellekler ile bazı uygulama ve programlarda yüksek performans elde edilebiliyorken bazı programlar 3 MB L2 ve 8 MB L2 önbellekli işlemcilerle benzer performansta çalıştırılabiliyor. Genel olarak multimedya kodlama ve sıkıştırma gibi bant genişliğine duyarlı işlemlerde yüksek önbellek miktarının faydalı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak yine de 4 MB L2 önbellek ile 3 MB L2 önbellek arasındaki farkı fazla önemsememenizi öneriyoruz.