TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG)’nin gelenekselleşen “Gök Olayları Yıllığı”nın 2009 sayısı yayınlandı.Her aya ait gezegen konum bilgileri, gökyüzü olayları ve gökyüzü haritalarının bulunduğu bu faydalı kaynakta 2009 yılına özel olarak Astronomi Yılı konusunda da üç yazı bulunuyor.
“Astronomi, Bilim ve Dünya Astronomi Yılı”, ”2009 Dünya Astronomi Yılı Etkinlikleri”, “Teleskobu İlk Kim Buldu, İlk Kim Kullandı?” başlıklı yazılarla 2009 yılının astronomi konusundaki önemi vurgulanıyor.
2009’un en önemli gök olayı
22 Temmuz’daki Güneş tutulması yaşanacak. Bu tutulma Türkiye’den izlenemeyecek. Ay’ın gölgesi yeryüzüne Hindistan’ın batısında düşecek. Gölge, Şanghay’da Pasifik Okyanusu’na ulaştığında tutulma süresi 5 dakika 51 saniyeyi bulacak.
Tam tutulma süresi Japonya’nın güneydoğusunda, Pasifik Okyanusu’ndaki tam tutulma merkezinde 6 dakika 39 saniye sürecek. Tutulma Genel Zaman (Greenwich Zamanı) ile 21 Temmuz 23:58 de balayacak ve 22 Temmuz 05:12’de sona erecek. Tamtutulma 02:35’temeydana gelecek.
Ocak 2009’da gezegenlerin durumu
Merkür, yılın ilk günleri batı ufku üzerinde parlıyor. Gezegen 4 Ocak’ta güneybatı ufkunun yaklaşık 15° üzerinde bulunuyor ve Güneş’ten yaklaşık 90 dakika sonra batıyor. Merkür, bu tarihten itibaren gökyüzünde alçalmaya başlayacak. Ufkun açık olduğu bir yerde gezegeni ayın ortalarına kadar görmek mümkün. Merkür, 20 Ocak’ta sabah gökyüzüne geçecek.
Venüs, ay boyunca akşam gökyüzünde. 14 Ocak’ta en büyük uzanıma ulaştığında ufuktan yüksekliği yaklaşık 40°’yi bulacak ve Güneş’ten neredeyse 4 saat sonra batıyor olacak.
2008’in son yarısında akşamgökyüzünü süsleyen Jüpiter, ayın ilk günlerinden sonra akşam alacakaranlığında kaybolacak. Jüpiter, ayın ilk günleri Merkür’ün sağ altında görülebilir.
Satürn, Jüpiter’in yerini doldurmaya hazırlanıyor. Gezegen, ayın başında 22:30 civarında doğuyor. Aslan Takımyıldızı’nda bulunan Satürn, Regulus’la yaklaşık aynı parlaklıkta görünüyor ve ondan yaklaşık 2 saat sonra doğu ufkundan yükseliyor. Bu sıralar Satürn’ün halka düzlemine neredeyse paralel baktığımız için halkalar çok ince görünüyor. Bu durum biraz değişse de ilerleyen aylarda da sürecek.
