Gsm teknolojileri sınır tanımıyor. Ülkemizde 3G yeni gelirken dünyanın teknolojik açıdan ileri ülkelerinde bile daha tam kullanımı yaygınlaşmamışken 4g hazırlıkları başladı bile, peki 3G nedir? Daha bir çok Gsm standartları ve teknolojik terimlerin anlamını bu yazı dizisinde bulucaksınız.
GSM
Açılımı “Global system for Mobile Communications” yani küresel mobil iletişim sistemi olan GSM, dünya üzerindeki en yaygın mobil iletişim standardı konumunda.
1G
Birinci nesil analog mobil telefon kuşağının kısaltması. Başlangıcı 19. yüzyıla kadar uzanan 1G sistemlerden bazıları halen Amerika’da kullanılıyor. Bu teknolojide yapılan görüşmeler rahatlıkla başkaları tarafından dinlenebiliyordu.
2G
İkinci nesil mobil iletişim teknolojilerine verilen kısaltma. Dünyada bölgelere göre farklılık gösterse de küresel anlamda 2G en çok kullanılan iletişim hizmeti. 2G ülkelerinden biri de Türkiye’dir. İlk nesil iletişim hizmetine göre en kritik farklılık ise analog değil sayısal olmasıdır. Daha iyi bir ses kalitesi sunan teknoloji ile ses şifrelenebiliyor. SMS de bu neslin sağladığı önemli katkılardan bir diğeri. Sunduğu hız ise 8 – 13KB/s arasında değişiyor.
GPRS/2.5G
Açılımı “General Packet Radio Access” olan GPRS cep telefonları ve 2G için devrim niteliğinde bir yenilikti. Cep telefonlarına internetin kapısını açan paket tabanlı GPRS’in sınırı 60KB/s’ye kadar çıkabiliyor. Ancak bu GSM operatörünüzün GPRS’e kaç kanal ayırdığı ile doğrudan ilgili.
GPRS, WAP (Wireless Application Protocol – Kablosuz Uygulama Protokolü) erişimi, SMS – kısa mesaj hizmeti ile e-posta ve World Wide Web gibi internet hizmetlerine ulaşmayı mümkün kıldı. 2G ile birleştirilmiş GPRS çoğu zaman 2G ile 3G arasında kaldığı için 2.5G olarak adlandırıldı.
EDGE/EGPRS
Açılımı “Enhanced Data Rates for GSM Evolution” – “ GSM Gelişimi için Artırılmış Veri Hızları” olan EDGE teknolojisi, aynı zamanda Enhanced (geliştirilmiş) GPRS olarak bilinir. Bu teknolojinin GPRS’i kayda değer biçimde geliştirilmesi üzerine 2.5G denilen GPRS ağlarına EDGE eklendiğinde üçüncü nesile son derece yaklaşıldığı için 2.75G adı verildi. EDGE teknolojisi ile 177,6 KB/s ulaşmak, yine operatörün desteğine bağlı olarak mümkün.
HSCSD
Açılımı “high-Speed Circuit-Switched Data” – “Yüksek Hızlı Şebeke Anahtarlamalı Veri” olan HSCSD, ikinci nesil GSM platformuna daha yüksek hızda veri yollamak için geliştirildi. 4 kanal kullanımında 57,6 KB/s veri transferi sağlar.
3G
3G teknolojisinin farklı ülkelerdeki adları ve açılımları arasında bağzıları şunlardır.
UMTS : Universal Mobile Telecom – Munications System, GSM ile uyumlu değildir. Ancak dual mod telefonlar ile kullanılabilir.
CDMA2000 : Code Division Multiple Access 2000, 2.5G ile 3G melezi iletişim standardıdır. Daha çok Kuzey Amerika ve Kanada’da tercih ediliyor. 3G sınıfında yer alsa bile bazıları tarafından 144 Kb/s hızıyla 2.75G olarak tanımlanır.
FOMA : Freedom of Mobile Multimedia Access, Japon operatör NTT DoCoMo‘nun sunduğu 3G servislerine verdiği isimdir. 2001’de açılan dünyanın ilk W-CDMA 3G hizmeti olan FOMA’nın 40 milyondan fazla abonesi bulunuyor.
TD-SCDMA : Time Division – Synchronous Code Division Multiple Access, Çin Halk Cumhuriyetinde CATT adlı operatörü tarafından verilen 3G hizmetine verilen isimdir.
HSPA/HSDPA/HSUPA
3G’nin ötesindeki ilk adım olan HSPA uyumlu cihazlar daha şimdiden satılmaya başlandı. High-Speed Packet Access ailesi 3G protokolünü kullanan ve UMTS ağlarının daha yüksek hızlarda veri alışverişine imkan veren bir teknolojidir. 3.5G olarak adlandırılan teknoloji ile 1.8, 3.6, 7.2 ve 144 Mbit/s hızlarına ulaşabilir ve her kullanıcıya ayda 30GB sağlanabilir.
WIMAX
Açılımı ‘Worldwide Interoperability for Microwave Access’ olan WIMAX’in vaat ettikleri gerçekten çok fazla. Birçok bu standardın oturmasını dört gözle bekliyor IEEE 802.16 standartlarını kullanan bu geniş bant kablosuz bağlantı seçeneğinde Intel’in önemli rol oynadığını söyleyebiliriz. Ülkemizdeki Telekom sektöründeki doğal tekeli sona erdirmesi ihtimali güçlü servislerden olan WIMAX, verici antenden 50km’ye kapsama alanı ve 75Mbps indirme hızı sunması bekleniyor.
EVOLVED HSPA
3G mobil iletişim protokolü olan Evolved HSPA, 3GPP (3rd Generation Partnership Project) R7’de 43Mbit/s indirme ve 11Mbit/s yükleme hızına sahip olacak şekilde tanımlanıyor. Endüstri devlerinden Nokia Siemens Networks konuyla ilgili önemli adımlar atarak, etkili bir ilerleme kaydetti.
4G
3G’de yoğun binaların yer aldığı bölgelerde zamsan zaman yaşanan kapsama alanı kalitesinde oluşan sorunlara çare olması amacıylada geliştirilmiştir. Hizmet kalitesi ve kablosuz geniş bant erişimi, mültimedya mesajlaşma, görüntülü görüşme, taşınabilir Tv, yüksek çözünürlüklü TV ve DVB gibigelecek uygulamaların hız ihtiyaçlarına her zaman ve her yerde hizmet vermesi tasarlanıyor. Hızının ise günümüz şartlarına göre çok daha iyi olması planlanıyor. VDSL’den daha çarpıcı süratler vaat eden 4G’de bağlantı hızlarının 100Mbit/s ila 1Gbit/s arasında olacağı öngörülüyor.