Bilgisayar başında vakit geçiren herkesin göz sağlığının tehdit altında olduğu biliniyor. PC’nin kötü etkilerini azaltmak için yapabileceklerinizi bu yazıda açıklıyoruz. Günümüzde hizmet sektöründe çalışan pek çok kişi gün boyunca bilgisayarla haşır neşir olmak zorunda. işle ilgili kullanımların dışında kişisel e-postalarımızı kontrol etmek, banka hesaplarımızı gözden geçirmek ya da oyun oynamak için de bol bol bilgisayarın başına geçiyoruz. Uzun lafın kısası, bilgisayarlar günlük yaşamlarımızda çok önemli bir yer edindi. Pek çok işimizi halletmek için mecburen ya da sadece eğlence amacıyla kullandığımız bilgisayar maalesef göz sağlığımız üzerinde kötü bir etkiye sahip. Bu yazımızda, bu etkileri en aza indirgeme yollarına göz atacağız.
Belirtileri Nelerdir
Çoğu rahatsızlıkta olduğu gibi, göz yorgunluğunun da farklı kişilerle farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Ama gözlerinizin dinlenmeye ihtiyacı olduğunu belirten birkaç genel gösterge vardır. Baş ağrıları göz yorgunluğunun başlıca belirtisidir. Ayrıca gözlerinizde ağrı, yorgunluk, kuruluk ya da yaşarma olabilir. Bulanık veya çift görme, ışığa aşırı duyarlılık ve monitörden başka bir yere baktığınızda odaklanma sorunu gibi görme problemleri de yaşabilirsiniz. Hatta bazı kişiler, uzun süre aralıksız bilgisayar başında çalıştıktan sonra monitörlerinin hayaletimsi görüntüsünü görmeye devam edebilir. Daha iyi görebilmek için yanlış pozisyonda oturma ve bakma nedeniyle boyun ağrısı da oluşabilir.
Doktorlar bu hastalığı sınışandırarak medikal bir isim vermişler: Bilgisayara bakma sendromu (Computer vision syndrome). Karpal tünel sendromu nasıl bileklerimizi etkiliyorsa, bilgisayara bakma sendromu da gözler için benzer bir risk oluşturur. Araştırmalar, günde iki saatten fazla bilgisayar kullanan hemen her kullanıcının bu riski taşıdığını gösteriyor. Yüksek risk kategorisinden diğer kişilerse orta yaşlılar ve presbiyopikler (genellikle yaşlılığa bağlı olarak çok yakın nesneleri görememe sorunu).
Gözlerinizi Nasıl Koruyacaksınız
Neyse ki göz yorgunluğu çok ciddi bir rahatsızlık değil ve kalıcı hasar bırakma olasılığı düşük. Buna rağmen, ağrılı ve rahatsız edici olduğu için kesinlikle keyfinizi kaçıracak ve gününüzün kötü geçmesine sebep olacaktır. Çoğumuz PC başında çalışmak zorunda olduğumuz işimizi değiştiremeyiz ama gözlerimizi rahatlatmak için bir şeyler yapabiliriz.
Ergonominin Önemi
Öncelikle, masanızı uygun şekilde düzenlemeniz gerekiyor. Monitörünüz tam karşınızda ve gözlerinizden 35 – 40 cm uzaklıkta olmalıdır. Ekranın üst kenarı göz seviyesinde (veya biraz altında) olmalı, yani hafifçe aşağı doğru bakmalısınız. Bu uzaklıktan küçük yazıları okumakta zorlanıyorsanız monitörü yaklaştırmak ya da eğilmek yerine yazı boyutunu artırmaya çalışın. Pek çok program bu özelliğe sahiptir.
Klavyenizi de monitörünüzün hemen önünde ve monitöre paralel şekilde konumlandırın. Böylece bakışınızı klavyeden monitöre kaydırırken aynı uzaklığa odaklanmış olursunuz. Yüksek kontrastlı (örneğin siyah üzerine beyaz yazılı) klavyeler de göz yorgunluğunu biraz azaltabilir. Aynı zamanda yazılı belgeler ve notlar üzerinde çalışıyorsanız kağıt askısı kullanarak belgelerinizi monitörle aynı hizaya getirin. Bu hem boyun hem de göz yorgunluğunu azaltacaktır. Işıklandırmanın doğru olması da son derece önemlidir. Bazı ofisler fazla aydınlık olabilir; bunun önüne geçmek için perdeleri kapatın ya da parlama önleyici ekran filtresi kullanın. Tepeden aydınlatma yerine masanızın herhangi bir kenarına konuşlandıracağınız bir masa lambası kullanmanızı tavsiye ederiz. Fazla karanlık odalarda çalışmaktan kaçının, fazla karanlık da fazla aydınlık kadar sorun yaratır.